ΔΑΥΛΕΙΑ
Tο φθινόπωρο του 1942 οι ιταλικές αρχές κατοχής συνέλαβαν 60 νέους Δαυλειώτες και τους κράτησαν στις φυλακές της Θήβας, υποβάλλοντάς τους σε σκληρές δοκιμασίες. Ύστερα από ένα χρόνο περίπου τους απελευθέρωσαν σταδιακά.
Το δεύτερο χτύπημα των αρχών της κατοχής εκδηλώθηκε στις αρχές του Μαΐου του 1943, όταν ένα αεροπλάνο βομβάρδισε τη Δαύλεια και την περιοχή της σκορπίζοντας παντού το φόβο και την ανησυχία. Ο βομβαρδισμός αυτός όμως προμήνυε την επερχόμενη συμφορά στη Δαύλεια. Τα ξημερώματα της Τετάρτης 5 Μαΐου του 1943 οι Ιταλικές Δυνάμεις Κατοχής περικύκλωσαν το χωριό, σκότωσαν δύο Δαυλειώτες, το Σπύρο Δελή και το Λουκά Κοπανιά, λεηλάτησαν τα νοικοκυριά και πυρπόλησαν το χωριό. Οι κάτοικοι του χωριού βλέποντας από τα γειτονικά βουνά την πυρπόληση των σπιτιών και των περιουσιών τους με ηρωικό φρόνημα και πείσμα γύρισαν γρήγορα πίσω στο χωριό και το ξαναέκτισαν.
(Πηγή: Απόσπασμα ομιλίας Ελισάβετ Δερματίδου)
