Ομιλία της Προέδρου του Συλλόγου Γονέα και Κηδεμόνων του 1ου Δημοτικού Σχολείου Λιβαδειάς, κ. Βάσως Καρβούνη, στην εκδήλωση που διοργάνωσαν οι Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Βοιωτίας, με θέμα : “Προσφυγιά των λαών :Κύκλοι της Ιστορίας;”
Διαβάστε παρακάτω όλη την ομιλία :
Παρευρίσκομαι σήμερα εδώ, σ’ αυτήν την τόσο σημαντική εκδήλωση, εκπροσωπώντας το σύλλογο γονέων και κηδεμόνων του 1ου δημοτικού σχολείου. Είναι ένα από τα σχολεία που έχει επιλεγεί για να φοιτήσουν προσφυγόπουλα. Εκφράζω την ομόφωνη απόφαση του συμβουλίου μας και σίγουρα μιας μεγάλης μερίδας γονιών, ότι καλωσορίζουμε στο σχολείο τα παιδάκια των προσφύγων, και θα κάνουμε ότι είναι δυνατόν η μετάβασή τους στην σχολική μας κοινότητα να γίνει όσο το δυνατόν πιο ομαλά.
Σήμερα θα μιλήσουμε για πρόσφυγες. Τι είναι λοιπόν ο πρόσφυγας;
1) Είναι άνθρωπος. Μ’ αυτή τη λέξη θα ξεκινήσω και μ’ αυτή θα τελειώσω. Για ανθρώπους θα μιλήσουμε σήμερα και όχι για εξωγήινους. Άνθρωπος. Σαν εσάς, σαν εμένα. Και δεν εννοώ μόνο τα εξωτερικά κοινά χαρακτηριστικά που έχουμε, δυο μάτια, μια μύτη, ένα στόμα. Εννοώ όλα αυτά που απαρτίζουν αυτή την έννοια και είναι η ψυχή, το πνεύμα, η σκέψη, τα συναισθήματα, οι ανάγκες, τα όνειρα κι άλλα πολλά που έχουμε κοινά. Κι οι άνθρωποι δεν χρειαζόμαστε μόνο τροφή και νερό. Χρειαζόμαστε συμπαράσταση και αποδοχή.
2) Χωρίς πατρίδα. Άνθρωπος χωρίς πατρίδα. Πατρίδα είναι ο τόπος που γεννηθήκαμε, οι γονείς μας, το σπίτι μας, οι φίλοι μας, τα ήθη και τα έθιμα, οι εκόνες που πρωτοαντικρίσαμε ως παιδιά, και που μας συνοδεύουν σε όλη μας την ζωή, οι μυρωδιές, κι άλλα πολλά που απαρτίζουν τις ρίζες μας, την ταυτότητα μας. Είμαι από την Ελλάδα και συγκεκριμένα από την Λιβαδειά. Κι αυτό είναι ο πρώτος αυτοπροσδιορισμός μου. Κι όταν όλα αυτά τα χάνεις, βίαια, χάνεις κι ένα μεγάλο κομμάτι του εαυτού σου. Μένεις ξεκρέμαστος. Σαν να μην έχεις θέση σ’ αυτό τον κόσμο. Σαν να μην μπορείς να ανήκεις πουθενά. Και το «ανήκειν» όλοι ξέρουμε, ότι είναι από τις πιο βασικές ανάγκες μας.
3) Δεν το επέλεξε να φύγει από την πατρίδα του. Εξαναγκάστηκε από τις καταστάσεις. Συνήθως ένοπλες συγκρούσεις ή διώξεις. Με σκοπό να σώσει το υπέρτατο αγαθό, που δεν είναι άλλο από την ζωή του. Πόση απελπισία μπορεί να υπάρχει στους ανθρώπους που ξεκινάνε ένα ταξίδι φυγής από την πατρίδα τους απ’ το οποίο δεν ξέρουν αν θα βγουν ζωντανοί; Πόση απελπισία μπορεί να έχει ένας γονιός, που βάζει το παιδί του σε μια βάρκα και δεν ξέρει αν θα φτάσει σώο στην απέναντι στεριά; Είναι λοιπόν άνθρωποι, θύματα πολέμου τις περισσότερες φορές, οι οποίοι αναζητούν ασφάλεια και αξιοπρέπεια, και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να τους συγχέουμε με τους μετανάστες, οι οποίοι επιλέγουν να μετακινηθούν για να βελτιώσουν τη ζωή τους και για πολλούς άλλους λόγους, και που όμως η επιστροφή τους στην πατρίδα τους αν το επιθυμούν, δεν ενέχει κανένα κίνδυνο για την ασφάλεια τους. Αντίθετα για τον πρόσφυγα επιστροφή στην πατρίδα του, σημαίνει θάνατος.
Πρόσφυγας λοιπόν, είναι ο άνθρωπος, χωρίς πατρίδα που δεν το επέλεξε. Κι ανάμεσά τους παιδιά, τα πιο αθώα θύματα όλων των παρανοϊκών πολέμων. Έχουν φταίξει σε κάτι; Όχι, όλοι συμφωνούμε σ’ αυτό. Κι όμως πληρώνουν με το πιο ακριβό τίμημα τις συνέπειες. Μπορεί να’ χουν χάσει γονείς, αδέλφια, (οι αριθμοί για τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα τρομάζουν), τις σταθερές τους, τις αναφορές τους, έχουν χάσει την παιδική τους ηλικία. Μπορούμε, να τους γυρίσουμε την πλάτη; Μπορούμε να υποκρινόμαστε και για πόσο, πως τάχα δεν υπάρχουν γύρω μας;; μπορούμε να τους στερήσουμε την χαρά της επικοινωνίας και της παρέας άλλων παιδιών, όταν όλα έχουν καταρρεύσει γύρω τους; έχουμε το δικαίωμα να στερήσουμε απ’ αυτά τα παιδιά το απόλυτο δικαίωμά τους στην μόρφωση;;
Απέναντι λοιπόν σ’ όλο αυτό έχουμε δυο επιλογές. Ή θα τους ενσωματώσουμε ή θα τους γκετοποιήσουμε. Αν διαλέξουμε το δεύτερο θα πρέπει να είμαστε απόλυτα έτοιμοι για τις συνέπειες.
Τελειώνοντας και διευκρινίζω ότι αυτή είναι μια απόλυτα προσωπική μου άποψη και δεν εκπροσωπώ κανέναν άλλον παρά μόνο τον εαυτό μου, ότι με στενοχωρεί η απουσία εκπροσώπου της εκκλησίας σήμερα. Προφανώς είχαν σοβαρότερες ανειλημμένες υποχρεώσεις. Καλώς ή κακώς η εκκλησία έχει εκφράσει άποψη, άλλοτε με διπλωματικό και άλλοτε με πιο σκληρό λόγο. Και κάπως έτσι μετατράπηκε το «αγαπάτε αλλήλους» σε «αγαπάτε ομόθρησκους αλλήλους». Έτσι όμως, κατά την ταπεινή μου άποψη, έχασε ένα μεγάλο στοίχημα στην ιστορία της, κι έμεινε απλώς θεατής σ’ έναν κόσμο που ολοένα αλλάζει.
Όταν ήμουν μικρή και με μάλωνε η μάνα μου, μου έλεγε «βρε θα γίνεις άνθρωπος;» Κι αυτό ήταν το πιο σοφό «μάλωμα» που πήρα ποτέ στην ζωή μου. Κι έτσι χωρίς ποτέ να’ χει διαβάσει ένα βιβλίο στην ζωή της, συμφωνούσε απόλυτα με αυτό που ο Μπρετόν έχει πολύ εύστοχα πει: «Ο άνθρωπος είναι η απάντηση, όποιο κι αν είναι το ερώτημα».