Το Σπήλαιο Νύμφης Κορώνειας ή Λειβηθρίδων Νυμφών (Λειβήθριον Άντρον) βρίσκεται σε υψόμετρο 820 μ. στη βορειοανατολική πλαγιά του Ελικώνα στη Βοιωτία, 5 χλμ. νοτιοδυτικά του χωριού Αγία Τριάδα και 22 χλμ. νότια της Λιβαδειάς. Αποτελείται από μία αίθουσα με χωνοειδές σχήμα, που φέρει μικρό άνοιγμα στην οροφή. Μπροστά από την είσοδο του σπηλαίου υπάρχει πλάτωμα που περιβάλλεται από βράχια, τα οποία φέρουν λαξεύματα.
Το σπήλαιο ήταν αφιερωμένο στις Νύμφες. Στο βράχο της εισόδου του υπάρχει η εγχάρακτη επιγραφή ΚΟΡΩΝΕΙΑ ΝΥΜΦΗ. Από την πολυετή έρευνα που διεξήγαγε η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας υπό τη διεύθυνση της Β. Βασιλοπούλου προκύπτει ωστόσο ότι το σπήλαιο ήταν αφιερωμένο κυρίως στις Λειβηθρίδες Νύμφες, βάσει επιγραφών σε αγγεία και ειδώλια. Από την έρευνα έχει έρθει στο φως πληθώρα αφιερωμάτων με προέλευση από εργαστήρια βοιωτικά, αττικά, κορινθιακά και ευβοϊκά, που ξεκινούν από την Αρχαϊκή περίοδο (6ο αιώνα π.Χ.) και διαρκούν έως την Ύστερη Ελληνιστική και Ρωμαϊκή περίοδο.
Τα ειδώλια, που αριθμούν μερικές χιλιάδες, περιλαμβάνουν αρχαϊκά σανιδόσχημα, μορφές Αφροδίτης, Δήμητρας, Ερμή, Πάνα, Ταναγραίες, σπάνιους τύπους, καθώς και ζωόμορφα και πτηνόμορφα ειδώλια και ομοιώματα καρπών. Εκτός από ειδώλια, οι προσκυνητές αφιερώνουν μελανόμορφα και ερυθρόμορφα αγγεία (κυρίως πόσεως, αλλά και ληκύθους, θυμιατήρια, επίνητρα και αγγεία με ανάγλυφη διακόσμηση), με παραστάσεις διονυσιακές, μυθολογικές και σκηνές από την καθημερινή ζωή. Επιπλέον, αφιερώνουν χάνδρες, νομίσματα, χτένες και αντικείμενα από οστό.
Χειροποίητη κεραμική και εργαλεία υποδηλώνουν ότι το σπήλαιο πρωτοχρησιμοποιήθηκε στην Τελική Νεολιθική και την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (4η έως αρχή 3ης χιλιετίας π.Χ.), πιθανότατα από κτηνοτρόφους που ανεβάζουν τα κοπάδια τους στα ορεινά του Ελικώνα κατά τους θερινούς μήνες. Κατά την Μέση Εποχή του Χαλκού (πρώτο μισό 2ης χιλιετίας π.Χ.) οι ομάδες που χρησιμοποιούν το σπήλαιο φέρνουν χονδροειδή οικιακό κεραμικό εξοπλισμό με πολύ έντονες διακοσμητικές αυλακώσεις. Στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού (13ος αιώνας π.Χ.) ωστόσο τα ευρήματα περιορίζονται σε λίγες κύλικες, ειδώλια και πολύτιμα μικροαντικείμενα, πράγμα που πιθανότατα συνιστά ένδειξη ότι τότε άρχισε η λατρευτική χρήση του σπηλαίου.
Το σπήλαιο δεν αποτελεί οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο. Επιλογή ευρημάτων του εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών.
(Πηγή: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού)